Een compromis vol ontgoocheling.
19/03/2021
De beslissing door het overlegcomité van vandaag is een gigantische dreun voor alle kinderen, jongeren en hun organisaties. De gevolgen hiervan zullen niet te overzien zijn. Totale chaos dreigt voor kinderen, jongeren en hun ouders tijdens de paasvakantie, want met deze maatregelen kan bijna niemand nog activiteiten gerealiseerd krijgen.
Twee weken geleden kwam er zicht op perspectief, eindelijk. Met man en macht gingen duizenden vrijwilligers en professionals er tegenaan om kinderen en jongeren toch een zo fijn mogelijke paasvakantie te bezorgen. Organisaties gingen er keihard voor. De jeugdsector botste de afgelopen weken samen met de ministers van jeugd op vele muren. Er werden voorwaarden gesteld rond testing voor deelnemers aan activiteiten met overnachting. Ieder kind, iedere jongere die deelneemt op twee weken tijd testen, verspreid over het hele land. twee tests per deelnemer dat wil al snel zeggen 120.000 tests, vijf miljoen euro, voor kampen op honderden verschillende plaatsen. Die testing bleek onuitgewerkt, ondoordacht, onrealistisch, en pedagogisch en financieel onverantwoord. Toch gingen we nog aan de slag met de ministers van jeugd en de jeugdsector om wel tot een haalbaar en veilig compromis te komen. Dat akkoord werd begin deze week rigoureus van tafel geveegd.
Minister Dalle kon het gisteren in het Vlaams Parlement niet beter verwoorden: "Ik ben eigenlijk beschaamd over de manier waarop dit evolueert. We hadden tijdig duidelijkheid moeten geven aan de jeugd-, sport- en cultuursector voor de paasvakantie. Ik heb samen met de sector en met mijn collega-ministers van de andere gemeenschappen alles op alles gezet om dat snel te kunnen doen. Ik ben beschaamd dat het zo lang duurt."
Er werd de afgelopen weken absoluut niet geluisterd naar de expertise van de jeugdorganisaties en de vakministers. Er werd niet gesmeekt naar overnachtingen. We wilden dat kinderen en jongeren gehoord werden en we wilden als sector één maand voor de start van de paasvakantie duidelijkheid hebben zodat organisatoren kwaliteitsvol en een virusveilig aanbod konden realiseren.
De mensen aan de beslissingstafel zijn ervan uitgegaan dat jeugdwerk altijd buiten kan en in groepjes van 10 personen kan georganiseerd worden. Niet beseffend dat daarmee sportkampen indoor, musical- en cursuskampen, speelpleinwerking volledig onmogelijk gemaakt wordt. En dat aanbod organiseren in groepjes van 10 personen minstens dubbel zoveel vrijwillige begeleiders nodig heeft. Het is duidelijk dat deze beleidsmakers geen voeling, noch kennis hebben van wat jeugdwerk wél is: het zijn speelpleinen, kampen, toneelverenigingen, sporten, spel, avontuur, muziek, dans en nog veel meer. Het zijn de enige veilige, warme plekken voor vele kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties.
Wat had vandaag wel aangekondigd moeten worden?
Veilig en verantwoordelijk jeugdactiviteiten organiseren met groepen van 25 en mogelijkheden om ook binnen activiteiten te doen, waarbij buitenspelen de norm blijft. Dàt constructief en uitgewerkt scenario schoven we maanden geleden al naar voor. En dat dit virusveilig kan, realiseren we een heel jaar samen met honderdduizenden vrijwilligers, professionals en jeugdambtenaren.
We hebben weken gewacht en uitgesteld, met de hoop op een werkbaar, haalbaar scenario. Elke jeugdorganisatie wil op de meest kwaliteitsvolle en virusveilige manier aanbod organiseren voor kinderen en jongeren die het nu al zo moeilijk hebben. Dit plan is niet haalbaar. Een klap voor kinderen en jongeren en de hele jeugdsector, na één volledig jaar constructief overleg en voorbereiding.
Het compromis
Als “compromis” wordt nu voorgesteld om toch nog activiteiten in groepen van 10 te organiseren, zo goed als volledig buiten. De voorbije maanden werd duidelijk dat organiseren in groepen van 10 en volledig buiten simpelweg onhaalbaar is. De strengste regels werden toen verpakt als tijdelijke maatregelen, en werden zoals steeds verantwoordelijk opgevolgd door die duizenden jeugdwerkers en vrijwilligers.
We waren het er met z’n allen over eens dat de krokusvakantie de laatste vakantie zou zijn dat kinderen en jongeren zo ingeperkt zouden worden in hun vrijheid. En kijk nu, deze paasvakantie wordt er nog minder mogelijk.
Het voorgestelde compromis is voor vele organisaties totaal onhaalbaar omwille van praktische (denk aan hoeveel begeleiding je nodig hebt), financiële (denk aan al die annuleringen en reservaties), én inhoudelijke redenen (met deze regels kan je bijna geen echt jeugdwerk meer realiseren).
Chaos.
Al meer dan een jaar wringen vrijwilligers zich in duizend bochten om het toch maar klaar te spelen. Al maanden zijn ze verplicht mee te springen op ad hoc beleid, hoewel het vaak amper haalbaar was om te organiseren volgens het DNA van jeugdwerk. De chaos die het overlegcomité in gang heeft gezet is onverantwoord: naar kinderen, jongeren en ouders toe. Daar bovenop zitten organisaties, ouders en jeugdverblijfcentra nu opnieuw met een financieel fiasco.
Maar de klap van vandaag kan voor velen weleens de klap te veel zijn. De constructieve houding van jeugdwerkers wordt op één dag tijd van tafel geveegd.
We hangen met de Vlaamse Jeugdraad en vele partners al maanden aan de alarmbel.
Het gaat niet goed met kinderen en jongeren: donkere gedachten, depressie, angst, slaapproblemen, suïcide. Wij zijn in staat om als jeugdwerk voor heel veel kinderen en jongeren, zeker zij in maatschappelijk kwetsbare situaties, even ademruimte en energie te geven.
Beste beleidsmakers, het jeugdwerk werd vandaag aan de rand van haar mogelijkheden gezet, zowel financieel als op vlak van motivatie en draagkracht. De zomer staat voor de deur. Leer uit de fouten van de afgelopen drie weken. De jongste sector van ons land is echt virusveilig, verantwoord, professioneel, kwaliteitsvol en vooruitziend. Dat hebben we al een volledig jaar bewezen.
Beste ouders, succes met de zoektocht naar een alternatief maar neem het onze organisaties en vrijwilligers niet kwalijk. Zij stonden voor u klaar en wie kan, zal er na de paasvakantie weer staan.
Beste politie en lokale besturen, wees mild, want jongeren zullen elkaar willen opzoeken en elkaar willen zien.
Beste Premier De Croo, gelieve de expertise van ons werkveld in te zetten de komende maanden. De zomer van 2021 moet én kan minstens even goed zijn als de zomer van 2020.
De teleurstelling is gigantisch. Kinderen en jongeren zijn niet enkel lerende wezens. De voorbije maanden hebben we gebruld, signalen gestuurd, overlegd en samengewerkt, dit is niet hoe de paasvakantie er mocht uitzien. Kinderen en jongeren zitten erdoor, dit is een zware klap voor iedereen die organiseert of deelneemt aan jeugdactiviteiten.
Beste kinderen, beste jongeren, dit kan nooit meer gebeuren.
Dit is een donker dag voor kinderen, jongeren en hun organisaties. Hoe knotsgekke beslissingen van het overlegcomité tot een dreun in voor ons allen kunnen leiden. Opnieuw zijn de vrijetijdsactiviteiten, de ademruimte van kinderen en jongeren, hun welzijn, het eerste dat op het slachtbank lag. De jeugdorganisaties die het roer nog kunnen omgooien, zullen dat doen en doen er alles aan om de paasvakantie alsnog te doen slagen.
Maar we tonen samen oprecht en volledig begrip voor de jonge vrijwilligers, (bege)leiding, animatoren en organisatoren, vaak zelf jonge mensen die diep zitten, wanneer ze er vandaag onherroepelijk de stekker uittrekken.
Laat ons samen vechten voor een krachtige zomer. Luister naar ons. Werk met ons samen. Dit gebeurt niet opnieuw.