Politie, jongeren en jeugdwerk.
In het publieke debat zijn er meestal twee kampen: voor of tegen de politie. Smartphones en sociale media maken dat de relatie tussen politie en jongeren een heet hangijzer is. De inperking van ademruimte van kinderen en jongeren en de handhaving van de coronamaatregelen heeft het vertrouwen tussen jongeren en (lokale) politiediensten allesbehalve versterkt. Vrijwilligers, jongeren- en jeugdwerkadviseurs van de Vlaamse Jeugdraad besloten daarom in mei 2021 dat het grondig tijd werd om samen met beleidsmakers en de politieorganisatie voor grote structurele oplossingen te zorgen.
De aanbevelingen in het nieuwe advies van de Vlaamse Jeugdraad worden opgedeeld in zes verschillende hoofdstukken: De relatie tussen politie en jongeren, etnisch profileren en politiegeweld, klachten en sancties, opleiding en rekrutering, publieke ruimte, rechten en plichten. Per hoofdstuk doen we concrete aanbevelingen om van politie-agent terug een topjob te maken.
Belangrijke cijfers
53% van de jongeren in de Waddist-app voelt zich vaak of soms angstig wanneer ze politie zien
Amnesty International deed in 2018 onderzoek in negen belangrijke politiezones in heel België en stelt vast dat zowel de politie als de politiek tot nu toe te weinig gedaan hebben om etnisch profileren te voorkomen, te detecteren en te bestrijden.
Uit de bevraging van Uit De Marge tijdens de lockdown geeft 30,6% van de kinderen en jongeren aan angst te hebben om door de politie aangesproken te worden en voelen ze zich geviseerd door de politie die aanwezig is op straat.
Uit de bevraging van de VGC-Jeugdraad in 2021 vindt 93% van de Brusselse jongeren dat de relatie tussen jongeren en politie moet verbeteren
Een greep uit de adviespunten
Zet in op een jeugdvriendelijker politiebeleid, dat de relatie tussen politie en jongeren verbetert. Doe dat onder andere via een structureel overleg tussen jongeren, jeugdwerk, andere actoren zoals jeugdambtenaren en politie op lokaal niveau.
De politie stelt doeltreffende dienstverlening voorop waarbij jongeren (en alle burgers) eerlijk en wettig worden behandeld. Maak daarom gebruik van een registratie bij identiteitscontroles op basis van etniciteit en motivatie.
Slachtoffers hebben recht op nazorg en een waardige behandeling. Ontwikkel deontologische en herstelgerichte kaders en procedures met ondersteuning van het jeugdwerk en het brede middenveld. Ondersteun die samenwerking ook financieel.
Pas de duur en de kwaliteit van de opleiding aan aan de complexiteit van de job. Breid de duur van de politieopleiding uit, bijvoorbeeld twee of drie jaar in plaats van één jaar.
Lokale besturen moeten waken dat jongerendaden niet gecriminaliseerd worden. Voorzie op lokaal niveau een duidelijk uitgangskader met een eenduidige omschrijving wat overlast precies is. Werk dat samen uit met jongeren zelf.
Bescherm het recht van een jongere/burger om politie te filmen. Het is een belangrijke manier om hun versie van het verhaal te kunnen vertellen of te laten zien. Politiemensen moeten de opdracht krijgen om dat recht te respecteren.