Ik voel me niet goe en ik weet niet waar naartoe.

De Vlaamse Jeugdraad, de Vlaamse Vereniging van Studenten en de Vlaamse Scholierenkoepel voeren vandaag actie in Station Antwerpen-Centraal. Met de actie “Ik voel me niet goe en weet niet waar naartoe” vragen de organisaties meer aandacht voor de toegang tot laagdrempelige hulp. "De enorme investeringen in jeugdhulp doen er niet toe als jongeren die hulp nog steeds niet weten te vinden."

De drie belangenbehartigers van kinderen, jongeren, scholieren en studenten, en jeugdorganisaties palmen op vrijdagochtend 29 maart de vertrekhal van station Antwerpen-Centraal in. Samen klagen we de moeilijke weg naar mentale hulpverlening voor jongeren aan. In de vertrekhal worden reizigers verrast met een web van touwen en wegwijzers: een metafoor voor hoe ingewikkeld het is om als jongere het juiste aanspreekpunt en de hulpverlening op maat te vinden wanneer het mentaal niet goed gaat met hen. “Psychologische hulp vinden was voor mij bijzonder moeilijk, van psychologen op de privémarkt tot het Centrum Geestelijke Gezondheidszorg, steeds werd ik weggestuurd. Pas toen ik een overdosis nam, vond ik eindelijk de juiste hulp. Dat is helaas de harde realiteit”, Noah* (student, 25 jaar).

* Noah is een schuilnaam.

Er zullen eind 2024 meer dan 60 OverKop-huizen in heel Vlaanderen bestaan, en er zijn steeds meer JAC’s en meer (studenten)psychologen dan ooit tevoren, maar volgens ons worden ze momenteel nog onvoldoende gevonden door jongeren zelf. Uit onderzoek van de KU Leuven blijkt dat 70% van de jongeren geen hulp zoekt bij psychische klachten. Omdat ze onzeker zijn, omdat ze nog denken het zelf te kunnen oplossen of omdat ze zich geen weg kunnen banen door het versnipperde landschap van hulpverlening.

Het landschap aan hulpverlening werd dankzij investeringen van verschillende Vlaamse ministers en initiatieven zoals de OverKop-huizen enorm uitgebreid. Toch ontbreekt er een duidelijk overzicht van alle mogelijkheden tot hulpverlening. Zowel jongeren als personen met een doorverwijsfunctie naar deze hulpverlening, denk daarbij aan jeugdwerkers, CLB-medewerkers en leerkrachten, geven aan hoe moeilijk het is om een weg te banen door dit doolhof. “De website van het jongereninformatieplatform WAT WAT, maar ook het studenteninformatieplatform Moodspace, zijn goede voorbeelden van hoe het wél overzichtelijk kan,” aldus de jongerenorganisaties, “Hier kunnen jongeren en aanspreekpunten in één oogopslag verschillende hulplijnen contacteren.”

We willen het mentaal welzijn van jongeren bovenaan de prioriteitenlijst van beleidsmakers voor én na de verkiezingen. Daarom lanceren we vandaag vier concrete beleidsaanbevelingen:

• Maak de toegang tot hulp duidelijker en zorg dat er mensen beschikbaar zijn op plekken waar jongeren zelf zijn zoals scholen, pleintjes, sportplekken, universiteiten, hogescholen etc.

• Zorg dat jongeren hulp kunnen vinden en krijgen via online informatie, telefoon, chat én face-to-face.

• Zélfs cruciale personen met een doorverwijsfunctie vinden hun weg niet altijd. Zorg voor een duidelijk overzicht van welke hulp er bestaat in een stad of gemeente waar CLB, jeugdwerkers en andere aanspreekpunten toegang toe hebben.

• Spreek de taal van jongeren en zorg ervoor dat ze je begrijpen, anders zal de geboden hulp niet effectief zijn.

Zowel de Vlaamse Jeugdraad, de Scholierenkoepel als de Vlaamse Vereniging van Studenten zetten zich de afgelopen jaren resoluut in voor het welbevinden van jongeren. Mentaal welzijn is dan ook een thema dat elks van de organisaties naar voor schuift als prioriteit naar de verkiezingen van 9 juni in hun memoranda.