Mentaal welzijn kinderen en jongeren eindelijk hoger op de agenda!
04/04/2023

Kinderen en jongeren eindelijk hoger op de agenda!
We hebben het thema goed in je vel al jaren op onze agenda, brachten hier vorige maand een advies over uit en er lijken nu eindelijk wat stappen in de goede richting gezet te worden door de Vlaamse Regering.
De afgelopen weken zaten we niet stil en zorgden we er voor dat het werk van onze werkgroep Mentaal Welzijn opgemerkt werd in de media (je kon lezen over ons advies en het gesprek tussen Loredana, onze adviseur en Brandon, een jongere bij OverKop) op woensdag 22 maart.
Heel wat politici verwezen ook naar ons advies in het Vlaams Parlement in de week erna in de commissies Welzijn en Jeugd. We waren blij dat de stem van kinderen en jongeren te horen was in het Vlaams Parlement!

Dialoogmoment Advies Goed in je Vel
Vera Jans (cd&v) en Jeremie Vaneeckhout (Groen) stelden in de commissies Welzijn & Jeugd vragen aan ministers Hilde Crevits van Welzijn en Benjamin Dalle van Jeugd over de mentaal welzijnscrisis.
Vera Jans (cd&v): "Kunnen spreken met vrienden en familie, een luisterend, laagdrempelig, oor hebben, een netwerk waarin het gesprek kan worden aangegaan en iemand die je kan doorverwijzen naar een professionele hulpverlener of een opgeleide vrijwilliger. Je netwerk en de omgeving kunnen een enorm groot verschil maken. Inzetten op mentaal welbevinden is – en dat hebben de leden van de Vlaamse Jeugdraad goed begrepen – zeer hard nodig als we willen bijdragen aan de preventie van psychische stoornissen. En dat doen we natuurlijk niet alleen. Van leerkracht tot scoutsleider, mentaal welzijn is een zaak van iedereen. Misschien is de aanbeveling die we als eerste ter harte moeten nemen, de vraag om samen te werken over beleidsdomeinen en beleidsniveaus heen."
Jeremie Vaneeckhout (Groen): "Binnen de hele samenleving moeten de antennes worden aangescherpt om signalen van mentale problemen, zeker bij kinderen en jongeren, op te vangen, en dat bij leerkrachten, voetbaltrainers en jeugdwerkers, maar evengoed bij de bakkersvrouw of de medewerker van het recyclagepark, en zelfs bij iedereen die wel eens bij de bakker binnenloopt of langsgaat op het containerpark, bij alle leerlingen, voetballers of jongeren zelf.
Die forse investeringen in preventie en vroegdetectie zullen de komende jaren simultaan moeten lopen met de investeringen om de huidige wachtlijsten weg te werken en de lopende therapieën af te ronden. Dat is omdat we in de situatie zitten waar we in zitten. "
Vooruit kwam daarnaast ook nog met een resolutie over de aanhoudende crisis in de jeugdhulp van Hannes Anaf, Hannelore Goeman, Conner Rousseau en Freya Van den Bossche waarin ze de acute noodsituatie aan bod brengen wat de wachtlijsten binnen de crisishulp en crisismeldpunten betreft: "Het is niet de eerste keer dat er een luide noodkreet wordt geslagen vanuit de jeugdhulp omdat kwetsbare kinderen en jongeren aan hun lot worden overgelaten door het plaatstekort en de onderfinanciering. Het is daarom van het hoogste belang dat er op korte termijn extra structurele middelen voorzien worden om de acute nood aan opvang binnen de jeugdhulp op te vangen."
Ook zij verwezen daarbij naar ons advies.
En er kwamen ook antwoorden van de ministers
Minister Hilde Crevits in de Commissie Welzijn: "Maar ik focus even op de laagdrempeligheid, want, collega’s, daar zit eigenlijk mijn hele grote zorg. Ik volg de beide collega’s-vraagstellers dat hoe vroeger je het probleem erkent, hoe makkelijker je kunt remediëren. De Jeugdraad zegt terecht dat het voor jongeren veel makkelijker is om op een natuurlijke manier in gesprek te gaan en zorgen te delen. Die laagdrempelige antwoorden op signalen van mentaal onwelzijn zijn daarvoor zeer belangrijk. Zeker als psychologische zorg noodzakelijk is, moet je snel kunnen schakelen.
(...)
Collega’s, wij hebben dit jaar nog – op basis van gesprekken met de Vlaamse Jeugdraad – geïnvesteerd in die versterking van de bestaande OverKop-huizen. Dat geldt ook voor de uitvoering van de opdrachten inzake psycho-educatie ter ondersteuning van het jeugdwerk binnen het werkingsgebied. "
Minister Benjamin Dalle in de Commissie Jeugd: "Ik stel ook vast dat de Vlaamse Jeugdraad een lang en sterk traject heeft doorlopen rond dit advies. Ze werken al jaren prioritair rond dit thema. Ook in 2017 formuleerden ze een advies over het psychisch welzijn. Vandaag vragen ze met dit advies opnieuw aandacht voor het mentaal welzijn van jongeren. Ze formuleren een aantal knelpunten en zetten de zaken op scherp. De focus van het advies richt zich vooral op de bevoegde ministers voor Volksgezondheid en Welzijn, respectievelijk Frank Vandenbroucke op federaal niveau en Hilde Crevits op Vlaams niveau. "
We vroegen om een crisisaanpak én een langere termijnsomslag
We benadrukten in ons advies: er is niet alleen een meer preventieve aanpak nodig binnen mentaal welzijn, er zijn ook enorm veel kinderen en jongeren die nù op de wachtlijsten staan. Voor hen zijn er nu oplossingen nodig. Het is dan ook een goede eerste stap dat minister Crevits op 31 maart aankondigde op zowel preventie als crisishulp in te zetten.
Het pakket aan maatregelen versterkt de voorzieningen en zet in op elke fase van crisishulp. Dat gaat zowel over preventief werken, als ervoor zorgen dat er op het moment van crisis gespecialiseerde hulpverlening beschikbaar is én er daarna ook de nodige opvolging en ondersteuning is om herval te voorkomen. Door crisissituaties van begin tot einde op een meer geïntegreerde manier aan te pakken, zorgen we ervoor dat we jongeren opnieuw snel kunnen helpen als er echt een crisis is.
Dit is een eerste stap in de goede richting, we blijven vanuit ons advieswerk en onze werkgroep vol inzetten op de stem van kinderen, jongeren en hun organisaties bij beleidsmakers. We horen en zien elke dag jongeren die het moeilijk hebben, die ergens zitten te wachten op hulp of geen plek vinden. We blijven dit thema centraal stellen en blijven onze aanbevelingen opvolgen bij onze Vlaamse en federale regering!