Onze verwachtingen voor het Overlegcomité van 20 januari.
20/01/2022
Morgen vindt een nieuw Overlegcomité plaats, met op de agenda: de langverwachte coronabarometer. Wij hopen op duurzame maatregelen die het mentaal welzijn van kinderen en jongeren centraal zetten.
Ons mentaal welzijn kraakt
We zijn nog niet van corona af. Ondertussen gaat het leven verder, maar voor heel veel kinderen en jongeren, zeker die in kwetsbare situaties, zal 2022 een pittig jaar blijven. Ons mentaal welzijn heeft de afgelopen maanden en jaren zware klappen gekregen omwille van corona, zo blijkt nogmaals uit de laatste Gezondheidsenquête van Sciensano. Veeg bezorgdheden over het mentaal welbevinden van kinderen en jongeren daarom niet opzij, maar leg ze te allen tijde mee in de weegschaal bij het bepalen van maatregelen in de bestrijding van de pandemie.
De voorbije maanden werd vooral het recht op onderwijs voor ieder kind en iedere jongere sterk naar voor geschoven. Dat recht diende zo lang mogelijk gegarandeerd te blijven en daarvoor werd en wordt een zeer brede set aan maatregelen naar voor geschoven (mondmaskers in de klassen, schrappen van meerdaagse activiteiten en daguitstappen, klasbubbels, …). Dat pakket aan maatregelen kon niet verhinderen dat op dit moment bijzonder veel klassen en scholen sluiten en in quarantaine gaan, dat vele kinderen en jongeren thuis zitten óf in soms het beste geval op school met wagenwijde open ramen in de kou zitten.
We roepen alle betrokkenen op om het voortschrijdend inzicht van de effectiviteit van de geldende maatregelen in het onderwijs steeds kritisch te evalueren én te blijven afwegen ten opzichte van andere grondrechten en basisbehoeften van kinderen en jongeren: hun nood aan sociaal contact, aan uitlaatkleppen, de ruimte om gewoon jong te zijn.
Schat het belang van jeugdwerk voor kinderen en jongeren naar waarde
Want kinderen en jongeren zijn niet enkel lerende wezens. Ook hobby’s, vrije tijd en sociale contacten maken een cruciaal onderdeel uit van hun leven. Uit de beslissingen van de afgelopen Overlegcomités kunnen wij alleen maar opmaken dat net dat inzicht ontbrak bij het afwegen van de verschillende maatregelen. Zo drong tot nog toe onvoldoende door dat de verzamelde jeugdsector een gigantisch divers en veelzijdig activiteitenaanbod omvat, dat transversaal werkt en zowel culturele, sportieve als bijvoorbeeld welzijnsgerichte activiteiten en facetten in zich draagt. En dat élk van die facetten een meerwaarde biedt in de ontwikkeling en zelfontplooiing van kinderen en jongeren.
Bovendien is jeugdwerk voor vele kinderen en jongeren de enige uitlaatklep, waar ze op een veilige en verantwoordelijke manier elkaar kunnen zien. Voor vele volwassenen drong pas bij de vraag naar noodopvang door wat de impact van de vorige maatregelen was op jeugdactiviteiten. Er stond een streep door de kerstvakantie van heel wat kinderen en jongeren, maar daarbij ook door die van hun ouders. Nochtans is jeugdwerk veel meer dan enkel opvang. Het jeugdwerk zorgt er al twee jaar lang voor dat kinderen en jongeren ademruimte krijgen, tijdens een pandemie die als een gigantische donderwolk boven hun mentaal welzijn hangt. Het is verkeerd om pas aan het belang van jeugdactiviteiten voor kinderen en jongeren te denken, wanneer dat aan (de planning van) volwassenen raakt.
Herstel de vrije tijd
In de aanloop naar de kerstvakantie werd de vrijetijdssector uit elkaar getrokken en koos het Overlegcomité om enkel nog sportactiviteiten binnen te laten doorgaan. Het jeugdwerk kan sinds 3 december geen binnenactiviteiten meer organiseren, zelfs wanneer die virologisch veel minder risicovol zijn dan intensieve sportactiviteiten. Van anomalieën gesproken. We verwachten dat het Overlegcomité dit meteen rechtzet en niet enkel corrigeert in de aangekondigde barometer.
Het is van gigantisch belang dat álle vrijetijdsactiviteiten (gaande van sport over cultuur tot en mét jeugd) zo snel mogelijk opnieuw gelijkgetrokken worden. Want jeugdwerk gaat over meer dan aanbod tijdens vakantieperiodes; momenteel wordt ook het reguliere jeugdaanbod weer aangezwengeld. Organisaties hebben zo snel mogelijk nood aan heldere, coherente en voorspelbare maatregelen. En tijdens deze koude wintermaanden is het essentieel dat binnenactiviteiten opnieuw mogelijk zijn voor het jeugdaanbod. Het jeugdwerk kan die veilig organiseren, dankzij veilige protocollen en de inzet van alle organisaties en vrijwilligers. Laat ons dat doen. We weten ondertussen als geen andere hoe het moet en hebben continu bewezen dat het veilig kan.
