header.back to home

Gelijke Kansen is een ruim thema. Daarom kiezen de vrijwilligers van de werkgroep elke dag een deelthema waarover ze graag meer willen weten of waarvan ze vinden dat er nog steeds veel problemen bestaan. Anna Paeshuyse, Clara Van Eenooghe en Samuel-Joe Munanga schreven een blog over Gelijke Kansen en Migratie.

Volgens het handvest van de rechten van de mens, “worden alle mensen vrij en gelijk in waardigheid geboren.” Het is onze morele plicht hiernaar te streven en dat blindelings over de situatie waarin onze naasten verkeren. Het is ongehoord dat kinderen en jongeren op de vlucht, in een asielprocedure of zonder papieren niet dezelfde kansen krijgen als zij die de Belgische nationaliteit hebben. Met de werkgroep Gelijke Kansen gaan we kijken welke drempels er bestaan voor jongeren op de vlucht en jongeren zonder papieren en op welke manier die weggewerkt kunnen worden.

Hier vind je alvast een inkijk in welke onderwerpen we ons verder willen verdiepen.

Discriminatie van sans papiers

Op café gaan, een boek uitlenen in de bibliotheek, je Covidsafe-ticket laten zien, geld verdienen door studentenjobs... voor velen onder ons zijn het wekelijkse evidenties. Het is zo vanzelfsprekend voor heel veel jongeren dat we vaak vergeten dat niet alle jongeren hiervan kunnen genieten. Enkel omdat ze iets belangrijks missen in hun portefeuille: een identiteitskaart.

mana5280-ivG8LkDrtjs-unsplash

Het hebben van dit kaartje impliceert dat je kan genieten van een aantal rechten, wat dus ervoor zorgt dat jongeren zonder hier niet van kunnen genieten. Denk aan het recht op sociale zekerheid, op bescherming van gezondheid en op sociale, medische en juridische hulp dat niet gewaarborgd is. Mensen zonder papieren hebben geen recht op OCMW-steun of sociale zekerheidsuitkeringen en beschikken niet over de mogelijkheid tot officiële tewerkstelling. Ook het recht op onderwijs voor minderjarigen is geen evidentie: bijna alle kinderen zonder de geldige verblijfsvergunning gaan wel naar school, maar de precaire financiële situatie sluit hen vaak uit van schoolreisjes en andere. De bovenstaande rechten moeten nochtans worden beschermd omdat België de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens heeft ondertekend. Door hun zwakke rechtspositie weten mensen zonder papieren echter hun rechten moeilijk af te dwingen.

Onlangs ontmoette ik een jongen, hij kon zeer intrigerend praten over een aantal maatschappelijke thema’s. Toen hij werd uitgenodigd als spreker op een event bleek er echter een probleem op te duiken. Hij had geen covid safe ticket en mocht dus niet binnen. Ik vroeg of hij dan niet gevaccineerd was. Dat was wel het geval, tweemaal, maar hij beschikte niet over de essentiële papieren om een CST te ontvangen.

Kinderen en jongeren zonder geldige verblijfsvergunning worden uitgesloten uit onze maatschappij en dat moet stoppen.

Opvang en lange asielprocedure

Heel wat mensen, waaronder kinderen, vluchten voor een beter leven aan de andere kant van hun horizon. De kinderen die bij ons in opvangcentra komen, komen meestal van ver, hebben dingen meegemaakt die kinderen niet zouden moeten meemaken, hebben hun leven geriskeerd om te overleven. Wat zij in de opvangcentra zoeken is, afgezien van een identiteit, veiligheid, rust, ontspanning en onderwijs.

De KDG Hogeschool heeft onderzoek gedaan naar de vrijetijdsbehoeften van jonge kinderen op de vlucht. Uit dit onderzoek is gebleken dat jongeren in opvangcentra beperkte toegang hebben tot activiteiten en het materiaal van het centrum, en hetzelfde geldt voor hun vrijetijdsactiviteiten buiten het centrum. Nevens deze complicaties hebben zij ook te lijden onder een onderbroken schoolloopbaan.

Internationaal Europa

Dit is duidelijk geen goed nieuws. De vrije tijd en onderwijs van een kind is geen privéaangelegenheid. Elk kind zou toegang toe moeten hebben daartoe. Inclusie is van essentieel belang en bovendien kunnen wij het ons niet veroorloven de talenten van deze kinderen, die ook deel uitmaken van onze toekomst, onbenut te laten. In 2018 schreef de Vlaamse Jeugdraad het advies “Het recht op vrije tijd voor jonge nieuwkomers”.

De asielprocedure zit vol hindernissen en het is niet altijd gemakkelijk om asiel aan te vragen. Niet iedereen is voorbereid op deze odyssee, en begeleiding en richtlijnen over hoe nieuwkomers kunnen navigeren en hun weg kunnen vinden in onze samenleving, in hun potentiële nieuwe thuis, mogen nadrukkelijker worden aangekondigd.

Overgang naar legale volwassenheid

Niet-begeleide minderjarige vluchtelingen krijgen in ons land specifieke zorg. Op het moment dat ze 18 jaar worden, en daarmee legaal volwassen, valt veel van hun ondersteuning plots weg en staan ze er vaak alleen voor. Deze abrupte leeftijdsgrens brengt veel drempels met zich mee die we verder willen onderzoeken en wegwerken. De Vlaamse Jeugdraad vestigde in 2016 al de aandacht op niet-begeleide minderjarige vluchtelingen met het advies “Jongeren op de vlucht”.

Migratie als een Europese uitdaging

Migratie is een uitdaging die uiteraard de landsgrenzen overstijgt. Aan Europa’s grenzen wordt er alles aan gedaan om mensen op de vlucht niet binnen te laten. Mensen op de vlucht worden daar onmenselijk behandeld, vaak met grove mensenrechtenschendingen tot gevolg. Zo zitten op de Griekse eilanden duizenden mensen vast in gesloten kampen die erg lijken op gevangenissen, worden mensen die via de zee aankomen teruggeduwd door de Europese grenswacht, bouwen we onder toeziend oog van de EU steeds meer muren enzovoort. Elk jaar sterven er veel te veel mensen op de Middellandse Zee omdat hen de veilige opties om naar Europa te komen ontzegd worden en ze dan de gevaarlijke overtocht te maken op een rubberbootje.

julie-ricard-i9rzrKo5Vao-unsplash

Veel van de mensen die deze dingen meemaken zijn net zoals ons jongeren, die net zoals ons dromen van een fijne toekomst. We kunnen hier niet van wegkijken en vinden dat kinderen en jongeren overal recht hebben om een leefbare omgeving, een plek om veilig te leven en de ondersteuning die ze nodig hebben.

Migratie als een wereldwijd fenomeen

Er zijn veel oorzaken waardoor mensen gedwongen worden om te vluchten. Conflicten tussen en in landen, klimaatopwarming die ervoor zorgt dat gebieden onleefbaar worden, het gebrek aan werk of uitzichtloosheid op een goede toekomst, … Door internationale solidariteit waarin de zorg voor mensen en hun omgeving wordt centraal gesteld, zorgen we ervoor dat mensen niet gedwongen worden om alles achter te laten en voorkomen we op die manier ook de uitdagingen rond de opvang van mensen in andere regio’s.

Wil je zelf graag nog een probleem of werkpunt rond Gelijke Kansen aankaarten? Stuur ons dan een berichtje via onze website, op Instagram of Facebook. Zo geef jij mee input voor ons nieuwste advies en laten we nog meer van ons horen!

Ook interessant...

Jeugdverblijfcentra en jeugdwerk nemen verantwoordelijkheid, volgt de rest van het beleid?​

De nieuwsberichten van de voorbije dagen en weken over de aankomende, of moeten we zeggen heersende, opvangcrisis maken ons zeer b...
  • #Beleid
  • #Actua
Nieuwtje

Wat bezielt die Brusselse jongeren toch?

Een grote groep Brusselse jongeren, voornamelijk met migratieachtergrond, worden niet bereikt via klassieke media en lappen de cor...
  • #Corona
  • #Actua
  • #Opinie
Blog

Recht op vrije tijd voor jonge nieuwkomers

De media toonden drie jaar geleden vreselijke beelden van overvolle boten, mensen die in zee dreven, kinderen die op land aanspoel...
Advies