Laat min 12-jarigen bewegen zonder verplicht mondmasker in de publieke ruimte en op school.
11/01/2021
Samen met het Kinderrechtencommissariaat vragen we om geen algemene mondmaskerplicht in te voeren voor 10- tot 12-jarigen op school op of in de publieke ruimte en om de vrijetijdsactiviteiten voor min 12-jarigen niet in te perken.
Morgen brengt de Risk Assessment Group, ofwel de RAG, opnieuw advies uit over de coronamaatregelen. Een mogelijke maatregel waarover de RAG advies geeft is de invoering van mondmaskers vanaf 10 jaar, op school en in de publieke ruimte. We zijn bijzonder bezorgd over het mogelijk verder inperken van de leefwereld van kinderen, in het bijzonder van de min 12-jarigen.
“We vragen om kinderen zoveel mogelijk toegang te blijven geven tot spel, speelruimte, vrijetijdsaanbod, sport en kwalitatief onderwijs en om de creativiteit en bestaande kaders aan te spreken om het op een andere manier te organiseren. We vragen dat de scheidingslijn voor het invoeren van maatregelen niet verschuift van 12 jaar naar 10 jaar, of nog verder,” aldus kinderrechtencommissaris Caroline Vrijens en Inge Geerardyn, coördinator van de Vlaamse Jeugdraad.
Mentaal welzijn en recht op ontwikkeling van jonge kinderen in gedrang
De voorbije maanden ontvingen zowel wij, als het Kinderrechtencommissariaat heel wat noodsignalen over de impact van de maatregelen op het leven van kinderen en jongeren. Bij de plus 12-jarigen zien we welke impact het heeft op hun mentaal welzijn. Deze groep mag niet nog groter worden.
Aan een mondmaskerplicht zijn voor jonge kinderen heel wat risico’s verbonden. Zoals het risico op angstinductie bij kinderen, een minder goede communicatie op school en in de publieke ruimte door het wegvallen van de non-verbale communicatie, de kans dat kinderen de mondmaskers vaak niet correct zullen dragen en de mogelijke impact op het mentaal welbevinden van kinderen.
We kennen nog niet alle effecten van deze crisis op kinderen. Wat we wel kennen, is het belang voor kinderen om samen groot te worden, om de juf of meester te kunnen zien en vertrouwen, om een veilig gevoel en hoog welbevinden te ervaren voor er geleerd kàn worden op school. Jonge kinderen dienen nog heel veel informatie op te nemen op niet-verbale wijze via mimiek en de houding van de leerkracht en van elkaar. Kinderen moeten kunnen spelen en zo goed mogelijk communiceren om zich goed te voelen op school of in de publieke ruimte. De kans is groot dat ze het masker vaak verkeerd zullen dragen en bijgevolg veel opmerkingen zullen krijgen hierover op school of in de publieke ruimte met mogelijks nog bijkomende angst en gevoelens van stress als gevolg. Angst en stress kwamen bij kinderen veel meer voor tijdens de eerste lockdown. Dat zag het Kinderrechtencommissariaat ook in haar bevraging bij 44.000 kinderen en jongeren in de maand mei.
Daar komt bij dat het correct dragen van maskers voor veel kinderen niet evident is, zeker voor kinderen met een beperking. Bovendien geeft recent onderzoek van Sciensano nog aan dat leraren in België in de periode tussen 1 september en 13 december slechts in beperkte mate besmet werden door hun leerlingen, en zeker wat betreft kinderen jonger dan 12 jaar. Ook de organisatorische impact voor onze scholen, met twee verschillende snelheden binnen één school voor kinderen onder tien jaar en boven tien jaar kan groot zijn.
We leerden uit de eerste lockdown ook dat gevoelens van verveling en eenzaamheid veel meer voorkwamen bij kinderen en jongeren en dat velen onder hen hun vrijetijdsactiviteiten erg misten en nog weinig buiten kwamen. We roepen dan ook op om de vrijetijdsactiviteiten voor min 12-jarigen zoveel mogelijk te laten doorgaan.
Geen maatregelen met disproportioneel negatieve impact
Wat we wel kunnen volgen is dat er lokaal in een school waar er een uitbraak is vastgesteld een ‘tijdelijke’ mondmaskerplicht is voor -12-jarigen of dat er ruimte is voor het ‘vrijwillig’ dragen van een mondmasker voor individuele kinderen die dit echt wensen of van wie de ouders erop staan omdat ze bijvoorbeeld samenleven met een kwetsbaar gezinslid. Ook het tijdelijk opschorten van vrijetijdsactiviteiten omdat er een uitbraak is in een stad of gemeente is begrijpelijk. Maar neem zulke zware maatregelen enkel als dit strikt noodzakelijk is om de veiligheid te garanderen en blijf creatief op zoek gaan naar alternatieven.
Boven alles vragen we samen met het Kinderrechtencommissariaat om ten allen tijde rekening te houden met de stem en belangen van kinderen en jongeren, zowel in de schoolcontext als in de vrije tijd. En geen maatregelen te nemen die buitenproportioneel zijn en een negatieve impact kunnen hebben op de zeer kwetsbare groep van jonge kinderen.