Advies over het Besluit van de Vlaamse Regering over de financiering van een vernieuwend aanbod in de preventieve gezinsondersteuning.
Op 9 december 2020 kreeg de Vlaamse Jeugdraad een adviesvraag betreffende het besluit van de Vlaamse Regering over de financiering van een vernieuwend aanbod in de preventieve gezinsondersteuning. Het is een subsidiebesluit dat past in de verdere uitbouw van de Huizen van het Kind en de structurele inbedding van OverKop-huizen.
De Vlaamse Jeugdraad zet al sinds 2016 actief in op de prioriteit psychisch welzijn. We waren ook betrokken bij de oprichting van de eerste OverKop-huizen. De overkop-huizen moeten hele laagdrempelige plekken kunnen zijn en kwaliteitsvolle begeleiding kunnen bieden. We zijn blij dat de Vlaamse Regering werk maakt van de structurele verankering van de Overkop-huizen. We geven dit advies, ook rond de huizen van het kind, steeds vanuit het belang en de stem van kinderen en jongeren zelf vorm.
“Naarmate ik vaker het OverKop-huis bezocht, werd het steeds meer als een tweede thuis voor mij. Ik leerde nieuwe mensen kennen, maakte zelfs heel wat vrienden, hoef me niet beter voor te doen dan ik me voel, kan altijd terecht voor een vraag of gesprek, doe dingen die ik graag doe zoals muziek maken ... OverKop heeft zeker een belangrijke rol gespeeld in mijn weg naar herstel. Ik ben eindelijk meer dan ‘het depressieve meisje dat zo vaak in opname ging en niet meer naar school kon’. Ik ben Riet, iemand die het af en toe moeilijk heeft, maar eindelijk omringd is door mensen die haar bijstaan en in haar geloven.”
Belangrijke cijfers of vaststellingen
Gemiddeld één op de drie jongeren met mentale problemen zet de stap naar hulp.
Hulp wordt gezien als iets voor jongeren met ‘serieuze’ problemen, want voor een gewoon ‘dipje’ is er geen plaats. Die plaats moet er zeker zijn om preventief te werken, op laagdrempelige plaatsen.
Jongeren weten erg goed wat ze van laagdrempelige ontmoetingsplekken verwachten: een aangename plaats, vlot bereikbaar en altijd toegankelijk. Een plaats waar alle jongeren welkom zijn. Waar ze hun hoofd kunnen leegmaken zonder verplichtend karakter.
Enkele belangrijke adviespunten
Zet in op een goede synergie tussen jeugdwerk en jeugdhulp. Doe dat door samenwerkingen en de kracht van beide sectoren te combineren. Maak daar een belangrijke voorwaarde van bij het goedkeuren van projecten.
Sta toe dat er verschillende OverKop-modellen zijn die zijn aangepast aan de noden van de desbetreffende regio en die rekening houden met lokale contexten en jongeren én het bestaande zorg- en jeugdwerkaanbod.
Zet participatie centraal in de projectoproep, de lokale uitrol én de inrichting van de OverKop-huizen. Betrek de lokale jeugdraden.
Sta toe dat het eerste projectjaar voor nieuwe OverKop-huizen nog een ontwikkelingsjaar is. Dat jaar is nodig om de dienstverlening op punt te stellen, jongeren en partners te betrekken, cofinanciering te zoeken, een geschikte locatie te vinden …
Ondersteun lokale besturen niet alleen met middelen, maar ook met competenties en visie over de aanpak van problemen als kinderarmoede. Moedig ook gemeentes die hier nog niet ver in staan aan om in te tekenen op de projectoproep.