Voorontwerp van wet tot wijziging van de GAS-wet
De Gemeentelijke Administratieve Sanctie, kortweg GAS, werd eind jaren negentig in het leven geroepen als instrument om overlast snel, efficiënt en daadwerkelijk het hoofd te bieden. Binnen dit lokale veiligheidsbeleid vormden jongeren meer en meer een aparte doelgroep.
In het voorjaar van 2013 lag een wetsvoorstel op tafel over de uitbreiding van het toepassingsgebied van de Gemeentelijke Administratieve Sancties. In deze periode verzette de Vlaamse Jeugdraad zich hevig tegen de verlaging van de leeftijdsgrens naar 14 jaar. Ondertussen is dit de realiteit en is het gebruik van GAS een verworven feit.
Zoals in de memorie van toelichting wordt aangegeven gaat het in deze wetswijziging niet om ingrijpende veranderingen maar beperktere ingrepen. Toch blijven we vanuit de Vlaamse Jeugdraad kritisch kijken naar de toepassing van de GAS-wetgeving en bijhorende lokale GAS-reglementen.
De manier waarop de GAS-boetes bijdragen aan de negatieve perceptie van kinderen en jongeren in de publieke ruimte blijft een doorn in het oog. Dit werd eens te meer duidelijk tijdens de lockdownperiode in de Coronacrisis.
"De GAS-boetes lijken vooral aan symptoombestrijding te doen. Ze kaderen binnen een beleid dat oorzaken van maatschappelijke problemen eerder bij het individu situeert dan dat het oog heeft voor wat structureel in de samenleving fout loopt. Tot op vandaag menen we dat een overheid op die manier noch het belang van het kind noch het belang van de samenleving waarin dat kind opgroeit dient. En dus blijven we zeer kritisch voor het hele GAS-systeem."
Enkele belangrijke adviespunten:
Het is goed dat er bijzondere aandacht blijft voor de positie van minderjarigen en dat de beschermingsmechanismen onverkort blijven bestaan.
Bouw verder aan een positief en integraal jeugdbeleid. Werk met de verschillende overheden aan een gemeenschappelijke visie op jongeren in de samenleving.
Lokale besturen moeten erover waken dat jongerendaden niet gecriminaliseerd worden. Voorzie op lokaal niveau een duidelijk uitgangskader met een eenduidige omschrijving wat overlast precies is. Werk dat samen met jongeren zelf uit.